50ste jaarboek Heemkundige kring

Patrick Demarest

20/01/2023
vereniging

Op donderdag 19 januari werd het 50ste jaarboek van de Geschied- en Heemkundige kring Het Houtland Torhout voorgesteld in Club de B. 

Voorzitter Hendrik Vandeginste geeft meer uitleg: "Met dit jaarboek wordt een vijftigste jaargang op de plank gezet. Op zich is een cijfer maar een cijfer. Maar tegelijk biedt een jubileum de gelegenheid om stil te staan bij de jarenlange onafgebroken inzet van vrijwilligers om een bundeling van interessante artikels te maken. Pas op, strikt genomen klopt het begin van deze alinea niet: dit is eigenlijk het 51ste jaarboek van de kring. Van 1959 tot en met 1972 was er een tijdschrift dat aan de leden van de vereniging werd gestuurd. In 1965 werd geëxperimenteerd met een jaarboek, maar na één jaargang kwam men daarop terug. De kring, zowel als het tijdschrift werden in die jaren gedragen door Roger Haelewyn. Toen hij onverwacht en ongewenst uitviel, werd overgeschakeld, op een jaarboek. Aanvankelijk was dat noodgedwongen, maar ondertussen werd het een bewuste keuze om de lezer op deze manier te bedienen."

Maurits Pyck

"De reeks gestart in 1973 is een mooie stapel geworden waarmee men de geschiedenis van onze stad met een wisselende focus kan verkennen. Al vrij snel kwam Maurits Pyck als auteur naar voren. In 1976 schreef hij een eerste bijdrage. In dit boek kan je zijn 41ste artikel lezen. We kunnen onomwonden zeggen dat Maurits de afgelopen 50 jaar succesvol zijn schouders onder dit jaarboek heeft gezet. En dan hebben we het nog niet over zijn rol van bestuurslid en andere bijdragen die hij leverde. We denken spontaan als eerste aan de uitgebreide, thematische ontsluiting van de inhoud van de gemeenteraadsverslagen en andere bronnenreeksen. Mocht je twijfelen: Maurits heeft alvast een volgend artikel in de pijplijn zitten, zodat dit zeker niet als een gepast dankwoord tot afscheid moet dienen."

"Het jaarboek dat nu voorhanden ligt, is een nieuwe aanvulling op het beeld van de stad Torhout. Het bevat boeiende artikels van uiteenlopende aard."

Jaarboek 2022

"Een eerste artikel is van Maurits Pyck en wijst op een mogelijk Keltisch verleden van Torhout. Een verbindingsweg tussen de Keltische site van de Kemmelberg vormde de start van zijn hypothese.

Verschillende medewerkers van Raakvlak schreven samen over de archeologische opgravingen langs de Roeselaarse weg in 2016. Ze gaan in op een puzzelstuk in het Romeinse verleden. Men stootte op een Romeins grafveld en geeft daarover uitleg.

Archeologisch was 2022 het jaar van de opgravingen op de Markt en in de Zwanestraat. Een uitgebreid verslag van de bevindingen volgt, maar Marc Decorte en Kurt Persyn konden je niet langer in spanning laten. Een eerste blik wordt gegeven op munten, een onverwachte begraafplaats, een Romeinse en Karolingische gracht, en nog meer.

Jan Dedeyne schreef in een artikel enkele bedenkingen omtrent herbergen. Aanleiding is de gestarte werkgroep die onderzoek doet naar herbergen in Torhout. Ingegaan wordt op de rol die herbergen speelden in onze samenleving, types van herbergen en herbergnamen.

Al enkele jaren loopt er meer onderzoek naar wagenmakers in Vlaanderen. In Torhout namen Paul Deman en Hendrik Vandeginste de uitdaging aan om voor de periode 1800-1950 op zoek te gaan naar wie ze waren, wat ze deden, waar ze gevestigd waren,… Een zoektocht die zelfs leidde tot in Wenen.

Een in Torhout te weinig bekende persoon was Gentil Antheunis. Verleden tijd, want Frans Vanclooster wijdde een artikel aan de zelf ook schrijvende schoonzoon van Hendrik Conscience. Antheunis was gedurende 7 jaar vrederechter in Torhout en in die periode drukte hij zijn stempel op het culturele en sociale leven van zijn stadsgenoten.

Marc Decorte zocht op hoe het leven van Roger Pollet verliep. Een verhaal van hoe een jonge man terecht kwam in een oorlog en daarbij de te betreuren kant koos. Gevangen achter het IJzeren Gordijn bleef hij zijn leven lang weg van zijn geboortestad Torhout

Eindigen doen we zoals al veel jaren met een activiteitenverslag. Daarin proberen we enkele aspecten van onze werking neer te schrijven. Het blijft op zijn minst interessant om na enkele maanden nog eens te lezen welke boeiende werking de kring in 2022 ontwikkelde.

Meer artikels schrijven dan Maurits Pyck lijkt ons niet de juiste drijfveer. Beginnen doet men met één artikel. Voor volgend jaar hopen we nieuwe auteurs te kunnen bemoedigen. Meer zelfs, we hopen dat dat je ons weet te vinden als je iets wil doen rond de geschiedenis van Torhout. We geloven dat samenwerking altijd zorgt voor een sterker verhaal. En voor nu, beste lezer, wens ik je veel plezier bij het lezen van dit jaarboek!"