Directeur Sociaal Huis verduisterde minimaal 476.744 euro

Patrick Demarest

Op donderdag 14 september vond een persconferentie plaats naar aanleiding van het onderzoek van Audit Vlaanderen ten gevolge van onregelmatigheden die werden vastgesteld in het Sociaal Huis Torhout. Torhout Vandaag geeft integraal de tekst van de persconferentie weer.

Stads- en OCMW-secretaris Tom Vandenberghe gaf tekst en uitleg.

Met grote verontwaardiging heeft het Lokaal Bestuur Torhout in november 2016 kennis genomen van onregelmatigheden die werden vastgesteld in het Sociaal Huis Torhout waarbij de nu geschorste directeur Dirk S. betrokken was. Daaropvolgend startte Audit Vlaanderen een forensische audit. De resultaten hiervan zijn ondertussen bekend en werden toegelicht op de OCMW-raadszitting van 14 september.

 

Vaststellingen forensische audit

Het rapport is strikt vertrouwelijk en impliceert absolute geheimhouding. Het bevat nl. informatie die behoort tot de persoonlijke levenssfeer van cliënten van OCMW Torhout. Daarom kan er niet ingegaan worden op details en wordt de toelichting beperkt tot de grote lijnen.

 

Context

De feiten werden enkel vastgesteld in budgetbeheerdossiers beheerd door de directeur van het Sociaal Huis. Bij budgetbeheer worden cliënten begeleid bij het beheer van hun persoonlijk budget. Er wordt een budget- en afnamerekening geopend op naam van de betrokken cliënt. De budgetrekening wordt beheerd door een maatschappelijk assistent en wordt gebruikt om bv. de huishuur, kosten voor nutsvoorzieningen of de aflossing van schulden te betalen. Aan de afnamerekening is een bankkaart gekoppeld. Er wordt een bedrag aan leefgeld op gestort waarmee de cliënt dagelijkse aankopen kan verrichten.

 

Feiten

De onregelmatigheden kwamen aan het licht in november 2016, tijdens een afwezigheid van de directeur van het Sociaal Huis. Daarop werd onmiddellijk een tuchtonderzoek opgestart en werd er klacht ingediend bij de politie. Zowel het tuchtonderzoek als het strafrechtelijk onderzoek zijn nog steeds lopende. Het OCMW-bestuur nam het initiatief om ook Audit Vlaanderen in kennis te stellen en kort daarop werd een forensische audit opgestart. Met intensieve medewerking van medewerkers van het OCMW analyseerde Audit Vlaanderen de budgetbeheerrekeningen en de centrale rekening voor budgetbeheer van het OCMW Torhout. De gegevens van deze bankrekeningen zijn beschikbaar van augustus 2001 tot en met november 2016. O.a. volgende feiten werden vastgesteld:

• Een aantal cliënten waren niet op de hoogte van de financiële steun die door het OCMW Torhout werd toegekend en die werd gestort op de hen toegewezen budgetrekeningen.
• Andere cliënten die een hulpvraag hadden gesteld aan het OCMW, kregen de financiële steun die hen was toegekend niet volledig ter beschikking.

De feiten beperken zich tot de directeur van het Sociaal Huis. Andere medewerkers waren hier niet bij betrokken.

 

Vastgestelde onregelmatigheden

Audit Vlaanderen stelde vast dat de directeur misbruik maakte van de sociaal kwetsbare situatie van de cliënten van het Sociaal Huis en dat hij de raad voor maatschappelijk welzijn misleidde zodat deze ten onrechte financiële steunmaatregelen toekende of verlengde. Door informatie achter te houden en door valse sociale verslagen werd o.a. financiële steun toegekend aan:

• cliënten die verhuisd waren naar een adres buiten het werkingsgebied van OCMW Torhout.
• • cliënten die een inkomensvervangende tegemoetkoming verkregen via een andere uitkeringsinstantie.

  Het verzwijgen van adreswijzigingen of tegemoetkomingen door andere uitkeringsinstanties, was tot in 2004 mogelijk. Toen bestond er nog geen automatische koppeling en controle met de gegevens van de KSZ (Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid).

  De onterecht toegekende steun ging niet naar de cliënten, maar werd door de directeur zelf beheerd en voor eigen gebruik aangewend.

  • Er werd veelvuldig geld overgeschreven tussen de onderlinge budgetrekeningen van de betrokken cliënten. Dit gebeurde o.a. wanneer het saldo op een bepaalde rekening ontoereikend was of om geld via een afnamerekening te kunnen afhalen.
  • Er werd vastgesteld dat de budgetrekening van minstens één cliënt werd gebruikt voor het betalen van facturen die aan de directeur of aan een andere cliënt waren gericht.

   

  Schade

  Na onderzoek van 13 cliëntendossiers maakte Audit Vlaanderen een inschatting van de schade.

  • Twee cliënten van het OCMW Torhout liepen persoonlijke financiële schade op voor een bedrag van 82.804 euro. Zij verkregen slechts een deel van het leefloon dat hen werd toegekend. Het OCMW laat deze cliënten begeleiden door een onafhankelijk raadsman met het oog op de verdediging van hun belangen. Het bestuur zal aan de betrokken cliënten de persoonlijke financiële schade integraal vergoeden.
  • In de andere dossiers situeert de financiële schade zich bij het OCMW Torhout, dit voor een geraamd bedrag van 393.940 euro.

  Voor de periode vóór augustus 2001 zijn geen rekeninguittreksels beschikbaar, Audit Vlaanderen kan zich dan ook niet volledig uitspreken over de mogelijke schade vóór augustus 2001.

   

  Specifieke beheersmaatregelen werking Sociaal Huis

  De vastgestelde onregelmatigheden zijn aanleiding geweest om onmiddellijk een reeks beheersmaatregelen in te voeren die herhaling onmogelijk maken. Ze worden in een nieuw organisatiebeheersingssysteem geïntegreerd dat tegen eind 2017 aan de respectieve raden ter goedkeuring zal worden voorgelegd.

   

  Het betreft o.a.:

  • Uniforme werkwijze inzake dossiersamenstelling en controle d.m.v. steekproeven
  • Duurtijd budgetbeheerdossiers beperken door een snellere uitstroom te realiseren van dossiers zonder schuldenlast
  • Controle budgetbeheerdossiers per maatschappelijk assistent door diensthoofd
  • Functiescheiding inzake:
    • opmaak briefwisseling/ kennisgeving raadsbeslissing en versturen: kennisgevingen worden opgemaakt door administratief bediende, nagezien door diensthoofd en verstuurd door administratief bediende
    • ingave rekeningnummers: ingave gebeurt door de administratief bediende, betaling gebeurt door de maatschappelijk assistent.

   

  Dit werd reeds aan Audit Vlaanderen meegedeeld en is als dusdanig ook opgenomen in het auditrapport.