E-combo in de strijd tegen de ratten

Patrick Demarest

11/10/2024
Actua

In samenwerking met de provincie West-Vlaanderen, de dienst Integraal Waterbeheer en het Lokaal Bestuur Torhout werd op donderdag 10 oktober een nieuw voertuig in gebruik genomen om een vlottere rattenbestrijding op te zetten. Het werd een E-combo Opel.

Wat houdt rattenbestrijding in?

De wetgeving in het kader van de rattenbestrijding, van de bruine rat en muskusrat, verplicht de eigenaar en de gebruiker van gronden om de ratten te bestrijden op hun gronden. Dit geldt zowel voor de publiek- als voor de privaatrechtelijke persoon. Elke privépersoon is verantwoordelijk voor de rattenbestrijding op zijn eigen erf en gronden. De gemeente, de polder, de provincie en het gewest dragen dan weer de verantwoordelijkheid voor de rattenbestrijding op de openbare waterlopen, weggrachten en de openbare of private terreinen die eigendom zijn van deze openbare besturen. Omdat de muskusrat grote schade kan aanrichten aan waterinfrastructuur en aan land- en tuinbouwgewassen is het belangrijk het beheer van rattenbestrijding nauwlettend op te volgen. Onze waterlopen hebben een belangrijke functie in de waterbeheersing. Bij het bestrijden van de ratten is het gebruik van chemische lokazen verboden sinds januari 2024.

Verantwoordelijkheid

  • Waterlopen 1ste categorie, in West-Vlaanderen 675 km: bevoegdheid van de Vlaamse Milieumaatschappij – Afdeling Operationeel Waterbeheer.
  • Waterlopen 2de en 3de categorie en polderwaterlopen: bevoegdheid van de provincie, de gemeenten en de polderbesturen.
    • Wegens het uitgestrekt en waterrijk poldergebied in West-Vlaanderen is de bestrijding van de muskusrat reeds geruime tijd een bijzonder aandachtspunt binnen het beleid van provincie, gemeente- en polderbesturen. In West-Vlaanderen is het een openbaar waterlopennet van meer dan 5.000 km.
    • In 2010 zijn hiervoor een 100-tal rattenbestrijders aangesteld door de verschillende lokale besturen.
    • Het beheer van de toenmalige gemeentelijke waterlopen werd overgedragen aan de provincie.
    • Het aflopen van de waterlopen en de strijd tegen de ratten is een gemeentelijk opdracht gebleven.

Coördinatie door provincie West-Vlaanderen

Het biotoop van de muskusrat is het water en is gemeente- en grensoverschrijdend. Door de versnippering van de bevoegdheden over het waterlopenbeheer is de bestrijding enkel efficiënt als de verschillende actoren (gemeenten, polders, provincie en de Vlaamse Overheid) samenwerken en hun acties op elkaar afstemmen. Op initiatief van het provinciebestuur zijn in West-Vlaanderen acht regio’s afgebakend. Binnen de omschrijving van elke regio is een regionaal comité actief bestaande uit afgevaardigden van gemeente- en polderbesturen, de provinciale Dienst Waterlopen en de bevoegde diensten van de Vlaamse Overheid.

Werking van de regionale comités

De regionale comités vergaderen elk tweemaal per jaar binnen hun betrokken regio. Hierbij zijn zowel de beleidsmensen en de rattenbestrijders van de gemeente- en polderbesturen aanwezig. De registratiegegevens van de betrokken gemeenten over de voorbije periode worden geëvalueerd en de gemeentelijke werking wordt bijgestuurd indien dit noodzakelijk is. Ook de VMM licht haar werking toe. Verder worden afspraken gemaakt over de gebiedsverdeling en voor de ondersteuning van de gemeentelijke bestrijders.

De regionale comités staan in voor de aankoop van de bestrijdingsmaterialen (klemmen, gifbuizen voor de bruine ratbestrijding…), kledij, financiering aankoop dienstvoertuigen door gemeente- en polderbesturen… Deze gebiedsgerichte werking maakt het mogelijk in te spelen op de specifieke noden eigen aan de betrokken regio.

Wat doet de provincie West-Vlaanderen voor de rattenbestrijding?

  • De provinciale Dienst Waterlopen coördineert de werking van de regionale comités. Vier provinciale rattenbestrijders ondersteunen de lokale werking van de gemeente- en polderbesturen. Hierdoor krijgt de provincie een overzicht van de knelpunten en de werkelijkheid op het terrein.
  • Verder staat de provincie in voor de opmaak van het overzicht van de registratiegegevens omtrent de werking van alle gemeenten. Deze rapportering wordt uitvoerig besproken op de zesmaandelijkse vergaderingen van de regionale comités.
  • Zeer belangrijk is de volledige financiering van de werkingskosten (zoals aankoop klemmen, gifbuizen, specifieke kledij, financiering aankoop dienstvoertuigen…) van de verschillende regionale comités door de provincie. De provinciale toelage voor 2024 bedraagt 179.840 euro.

Door de coördinatie en ondersteuning, wil de provincie komen tot een veralgemeende grondige aanpak door alle gemeente- en polderbesturen.

Betere mobiliteit

Vanaf 2000 werd binnen de beschikbare budgetten bijzondere aandacht besteed aan een betere mobiliteit voor de bestrijders van de gemeente- en polderbesturen. Dankzij een belangrijke provinciale medefinanciering, kunnen nu reeds 70 voertuigen ingezet worden voor een efficiëntere bestrijding door de gemeente- en polderbesturen. Torhout doet nu ook een beroep op de cofinanciering van de provincie voor de aankoop van een dienstvoertuig dat zal worden ingezet voor rattenbestrijding. De keuze viel op een elektrische Opel Combo, waarmee het wagenpark verder verduurzaamt.

De Provincie West-Vlaanderen overhandigde op donderdag 10 oktober in het recyclagepark een e-combo Opel, 100% elektrisch dus, aan de rattenbestrijder van lokaal bestuur Torhout.

Schepen Hans Blomme: "Naast voldoende buffercapaciteit in de waterlopen om aan goede waterbeheersing te doen, spelen ook andere factoren mee in goed beheer. Zoals de rattenbestrijding, om zowel de populatie onder controle te houden als om de schade langs waterlopen te beperken."